با پیروزي انقلاب اسلامي در سال 1357، تحولات شگرف و مهمی در اوضاع سیاسي، اجتماعي و فرهنگي ایران شكل گرفت و نظام ارزشي جامعه ایران متحول شد. مشاركت مردم در عرصه های مختلف سیاسی اجتماعی برای تعیین سرنوشت خود، ازتحولات مهم پس از پیروزی انقلاب اسلامی بود كه روند آن همچنان پرصلابت و استوار پیش می رود.
انتخابات به عنوان یكی از نمادهای پرشور مشاركت سیاسی در ایران، مسیر درخشانی را تاكنون طی كرده است. نگاهی به تاریخچه مشاركت انتخابات مجلس شورای اسلامی از نخستین دوره تاكنون حاكی از اراده ملت برای ساختن حال و آینده كشور است.
این مسیر از 24 اسفند 1358، یكسال پس از پیروزی انقلاب اسلامی كه مردم با گزینش نخستین نمایندگان خود در مجلس شوراي اسلامي پای بست خانه خود را با استواری بنا نهادند، تا امروز- 12 اسفند 90 - همچنان پرقوت و با صلابت ادامه دارد.*
** دوره اول
------------------------
انتخابات نخستین دوره مجلس شورای اسلامی در بیست و چهارم اسفندماه 1358، با حضور جریان ها و گروه های سیاسی وقت برگزار شد.
در این دوره جمعیت واجدین شرایط جهت شركت در انتخابات، 20 میلیون و 857 هزار و 391 نفر اعلام شده بود كه از این تعداد 10 میلیون و 875 هزار و 969 نفر برابر با 14/52 درصد در كل كشور به پای صندوق های رای رفتند.
در نخستین مرحله انتخابات 97 نفر از سراسر كشور موفق به كسب اكثریت مطلق آرا شدند و به مجلس راه یافتند و 137 نفر دیگر در مرحله دوم انتخابات راهی خانه ملت شدند.
نخستین جلسه مجلس در هفتم خرداد 1359 برگزار و به همین مناسبت این روز، روز قانون و آغاز هفته مجلس نام گذاری شد.
با توجه به شرایط انقلابی جامعه ایران، این دوره، به تغییر قوانین قدیمی و تصویب قوانین جدید اهتمام داشت. البته تحمیل جنگ علیه ایران در سال 1359، و مسائل پیرامون آن در سالهای پایانی دوره مجلس اول، این نهاد را بیشتر از موضوعات دیگر به خود مشغول كرد.
** دوره دوم
----------------------------------
انتخابات دومین دوره مجلس در بیست و ششم فروردین 1363 برگزار شد. در این دور از مجموع 24میلیون و 143هزار و 498 نفر كه واجد شرایط رای دادن بودند؛ 15میلیون و 607 هزار و 306 نفر برابر با 64/64 درصد در انتخابات مشاركت و در مرحله دوم این انتخابات نیز شش میلیون و 679هزار و 324 نفر شركت كردند و 274 نماینده راهی مجلس شدند.
فعالیت مجلس در این دوره به شدت متاثر از شرایط جنگ در كشور بود، همچنین بعضی از موضوع های سیاست خارجی نظیر تداوم دشمنی آمریكا با ایران نیز از موضوعات مهم این دوره مجلس بود.
** دوره سوم
-----------------------------
نوزدهم فروردین ماه 1367 روز برگزاری انتخابات سومین دوره مجلس شورای اسلامی بود.
در این انتخابات 27 میلیون و 986 هزار و 736 نفر؛ واجد شرایط رای دادن بودند كه از این تعداد ١٦ میلیون و ٧١٤ هزار و ٢٨١ نفر برابر با 72/59 درصد به پای صندوق های رای رفتند و در نهایت 278 نماینده راهی مجلس شورای اسلامی شدند.
دوره پایانی مجلس سوم علاوه بر اتمام جنگ، شاهد رحلت جانسوز حضرت امام خمینی(ره) نیز بود. مباحث سازندگی ویرانههای جنگ از جمله مسایل مهم در دستور كار این مجلس بود.
** دوره چهارم
----------------------------------
انتخابات مجلس چهارم در 21 فروردین 1371 برگزار شد. جمعیت واجد شرایط جهت شركت در انتخابات در این دوره ٣٢ میلیون و ٤٦٥ هزار و ٥٥٨ نفر بود كه از این تعداد در مرحله اول 18 میلیون و 767 هزار و 42 نفر در سراسر كشور در انتخابات شركت كردند. میزان مشاركت مردم در این انتخابات 81/57 درصد بود. مرحله دوم این انتخابات نیز 18 اردیبهشت همان سال برگزار شد و 275 نماینده بر كرسی های مجلس تكیه زدند. تداوم سازندگی همچنان در رأس دستور كارهای مجلس این دوره بود.
** دوره پنجم
----------------------------
پنجمین دوره انتخابات مجلس در هجدهم اسفندماه 1374 با حضور 24 میلیون و 682 هزار و 386 نفر یعنی حضور 1/71 درصد مردم در انتخابات بود،. تعداد واجدین شرایط شركت در انتخابات در این دوره ٣٤ میلیون و ٧١٦ هزار نفر اعلام شد و 277 نماینده وارد مجلس شورای اسلامی شدند.
مقابله با برخی از مسایل خارجی نظیر افزایش فشارهای آمریكا و اروپا به ویژه پس از اعمال تحریمهای آمریكا علیه ایران از مهمترین موضوع های مورد بررسی مجلس پنجم بود.
** دوره ششم
--------------------------
انتخابات ششمین دوره مجلس شورای اسلامی در سی ام بهمن 1378 با حضور 26 میلیون و 82 هزار و 157 نفر یعنی 67 درصد واجدان شرایط رای دادن برگزار شد. در این انتخابات واجدین شرایط برای شركت در انتخابات 38 میلیون و 726 هزار و 431 نفر بود، منتخبین مردم 291 نفر بودند كه به خانه ملت رفتند.
این دوره توسعه سیاسی در عرصه داخلی و تنشزدایی در عرصه سیاست خارجی در دستور كار مجلس شورای اسلامی بود.
** دوره هفتم
----------------------------
انتخابات هفتمین دوره مجلس شورای اسلامی در اول اسفند 1382 با حضور 23 میلیون و 734 هزار و 677 نفر و با حدود مشاركت بیش از 50 درصدی برگزار شد. مجلس در این دوره با 294 نفر كار خویش را آغاز كرد.
مقابله با مشكلات اقتصادی و اجتماعی، تصویب پروتكل الحاقی، تلاش برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی... از مهمترین موضوعات و دل مشغولی های این مجلس بود.
** دوره هشتم
-------------------------
انتخابات هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی، در 24 اسفند سال 1386 در سراسر ایران برگزار شد. در دوره هشتم ، 22 میلیون و 350 هزار و 254 نفر یعنی 51 درصد حایزین شرایط در انتخابات مشاركت داشتند و 288 نفر به مجلس راه یافتند.
موضوعات مهم در این دوره مربوط به انرژی هسته ای، تحریم ها ، بررسی مسایل مربوط به تحول اقتصادی و ادغام وزارتخانه ها بود.
** دوره نهم
---------------------------
12 اسفند 90 روز سرنوشت ساز دیگری در تقویم انقلاب اسلامی است . مردم ایران دراین روز در آزمونی دیگر برای انتخاب نمایندگان اصلح آرای سبز خود را به صندوق ها می ریزند تا این پیام در تاریخ جاودان بماند؛ ملت معمار خانه ملت است.
-------------------------------------------------------------------
* منبع آمار: پایگاه اطلاع رسانی وزارت كشور
اطلاع**2002**1717**1599